Yusuf Özkan Özburun: Theroau çevreci değil
Şair-yazar Yusuf Özkan Özburun Zeytinburnu Kültür ve Sanat Merkezi’nde gerçekleşen Kırkambar Kitap Okumaları söyleşisinde her ay bir âlimin eserini anlatıyor. Özburun, Mart ayı söyleşisinde 17 yaşında Sivil İtaatsizlik makalesini yazan Amerikalı yazar, şair, filozof Henry David Thoreau’nun Doğal Yaşam ve Başkaldırı kitabını tanıttı ve yazarın anlatıldığı gibi natüralist ve çevreci olmadığını, varoluşun peşinden gittiğini söyledi.
ÇEVRECİ VEYA NATURALİST DEĞİL 10 Mart akşamı gerçekleşen söyleşisinde dinleyicileri için yeni bir kitabın kapağını aralayan Yusuf Özkan Özburun, öncelikle Amerikalı yazar, şair, filozof Thoreau’nun kitabı yazma amacına değindi. Bir yazarı, kişiyi tasnif etmenin, kategorize etmenin o yazarı anlamak manasına gelmediğini söyleyen Özburun; “Thoreau anlatıldığı gibi çevreci, natüralist bir yazar değil. Bunlar basmakalıp tanımlamalar. Doğaya tapınmak veya çevre bilinci oluşturmak kaygısıyla bu kitabı yazmış değil. Şair ve filozof olan yazar kitapta yazdıklarını bir varoluş olarak yaşıyor.” dedi. Özburun; yazarın kitapta izlediği yolu şu sözlerle tarif etti: “Kafka, Tolstoy neyse Thoreau’da odur. Hayatla, insanla, kendisiyle, varlıkla ilgili soru işaretleri var. Doğal dünyanın bir parçası olup, bilinçi yaşamayı, hayatın kendisine ait ne varsa onu öğrenmeyi isteyen bir filozoftur.” Yusuf Özkan Özburun; Thoreau’nun modern şiirimizin önemli şairi İsmet Özel’in anılarını anlattığı “Waldo Sen Neden Burada Değilsin” kitabıyla ilişkisini de dinleyicilerle paylaştı. WALDO SEN NEDEN BURADA DEĞİLSİN SÖZÜNÜN HİKÂYESİ Thoreau, Amerika’nın halka uyguladığı “Kelle Vergisi”ne karşı çıkıyor. Kendisinden vergi isteyen şerife vergiyi ödemeyeceğini söylüyor. Şerif de “O zaman seni hapse atarız.” diyor. Thoreau da “Atabilirsiniz.” diyerek hapse giriyor. Olayı duyan herkes şaşkınlık yaşıyor. Amacı vergiye karşı bir başkaldırı meydana getirmek. Bugün söyleşimize konu olan Doğal Yaşam ve Başkaldırı kitabında adı sıklıkla geçen, hatta bu kitabı yazdığı kulübenin arsasının sahibi olan arkadaşı Ralp Waldo Emerson olay üzerine yazarı ziyarete gidiyor ve soruyor: “Thoreau, neden buradasın?” O da arkadaşına “Waldo sen neden burada değilsin?” diyor. Thoreau’nun ekol oluşturmuş bir yazar olduğunun altını çizen, Tolstoy ve Gandi gibi isimlere ilham kaynağı olmuş bir filozof olarak bilindiğini söyleyen Özburun, kendisinin Hindistan’a yaptığı geziden sonra Gandi’nin bahsedilen etkilenme olayı hakkındaki şüphesini de dinleyicilerine aktardı. GANDİ THOREAU EKOLÜNDEN ETKİLENDİĞİ ŞÜPHELİ Gandi’nin yazarın ekolünden etkilendiğine dair şüphem var. Hindistan’a yaptığım gezide daha yakından bakma fırsatım oldu. Gandi’nin maslahat icabı yaptığı siyasi işler var. Gandi yuvarlak bir siyasetçi. İngilizlerle hareket ettiği işler var. Tolstoy ise köşeli bir yazar. Kilisenin dini bozduğu yönünde eleştiriler yaptığı için kilise tarafından aforoz edilmiş biri. Bireysel mülkiyete direnmiş ve vazgeçmiş bir yazar.
