100. YIL KONUŞMALARI'NIN İLK KONUĞU PROF. DR. ZAFER TOPRAK OLDU
Zeytinburnu Kültür Sanat’ta bu sezon birbirinden kıymetli konuklarla Cumhuriyetimizin 100 yılının konuşulacağı 100. Yıl Sohbetleri programının ilk konuğu Prof. Dr. Zafer Toprak oldu. Prof. Dr. Haluk Oral’ın sunduğu program 30 Kasım akşamı saat 19.30’da başladı.
20. YÜZYILIN EN UZUN YILI 1923’TÜR
Prof. Dr. Haluk Oral’ın girişte Prof. Dr. Zafer Toprak’ın biyografisi hakkında bilgi verdiği programda Cumhuriyetimizin kuruluş yılları konuşuldu. Prof. Dr. Zafer Toprak, “20. yüzyılın en uzun yılı, tabi burada metaforik olarak kullanıyorum, aslında 1923 yılıdır. Çok özel bir yıldır. Çünkü 1922’de bildiğiniz gibi Büyük Taarruz’la sonuca varılmıştır. Askerî zaferler elde edilmiştir. Bundan sonra aslında Türkiye’nin inşa süreci gündeme gelecektir. Ve bu 1922’nin sonbaharından itibaren kurgulanmaya başlanır. Zaten 1922’nin sonbaharı, 1 Kasım 1922’de saltanat ilga edilir.” sözleri ile Cumhuriyet’in ilk yıllarının önemini vurguladı.
MİSAKIMİLLÎ’NİN TAM BİR HARİTASI YOK ELİMİZDE
Prof. Toprak, Misakımillî hakkında da şunları söyledi: “Mustafa Kemal, Sivas’tan Ankara’ya gelirken, Ankara’da Ankara halkıyla yapmış olduğu konuşmada, 28 ve 29 Aralık 1919 tarihinde, kabaca Misakımillî’nin sınırlarını çizmiştir. Bu Misakımillî sınırları bugünkü sınırlarımızın biraz daha genişi şeklini içermekte. Yani tam elimizde bir Misakımillî haritası yok, bunu da belirteyim. Her ne kadar ders kitaplarında bir şekilde yer alıyorsa da… Sözlü olarak ifade edilmiştir. Ama daha doğrusu Gazi’nin sözlerinden çıkarsadığım kadarıyla, her şeyden evvel Batı Trakya var, yani sırf Doğu Trakya değil Batı Trakya’yı da içeriyor.”
LOZAN TÜRK DIŞ POLİTİKASININ OMURGASINI OLUŞTURACAKTIR
Cumhuriyetimizin kuruluşunda ve devam eden süreçte Lozan Antlaşması’nın da önemine değinen Toprak, “1923 yılının en önemli olaylarından biri de Lozan’dır. Hakikaten Lozan, Türk dış politikasının omurgasını oluşturacaktır o tarihten itibaren. Ve ilk defa Türkiye, eşit koşullar altında Batılı ülkelerle bir uluslararası antlaşma imzalamıştır. Bu, çok önemli bir gelişmedir bir kere. Bu bakımdan önümüzdeki yıl Lozan’ın da 100. yılını idrak edeceğiz, kutlayacağız. Ve her ne kadar işte gizli maddeleri dendi, şu dendi bu dendi yok öyle şeyler. Lozan’ın gizli maddeleri ya da 100 yıl geçerli ondan sonra geçersiz olacağı şeklinde bir takım rivayetler çıktı ama yok böyle şey. Lozan, bildiğimiz Lozan.” sözlerini söyledi.
Toprak, konuşmasının devamında Lozan sonrası süreç ve Cumhuriyet devrimleri, bunların fayda ve önemleri hakkında yorumlarını izleyicilere aktardı. Program, konuklardan gelen soruları Zafer Toprak’ın yanıtlaması ve fotoğraf çekimleri ile son buldu.
PROF. DR. ZAFER TOPRAK KİMDİR?
1946 yılında doğdu. 1969 yılında Ankara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nü bitirdi. 1971’de Londra Üniversitesi’nde ‘Alan Araştırmaları’ konusunda yüksek lisansını tamamladı. 1981 yılında Londra Üniversitesi’nde ekonomi doktorasını verdi. Boğaziçi Üniversitesi’nde Ekonomi ve Toplum Tarihi profesörü olarak görev yaptı. Tarih Vakfı’nın başkan yardımcısı ve Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü’nün kurucu başkanıdır.
